![](/media/lib/496/n-fbi-71966c30b4d00379aa79e0e45a5137fc.jpg)
Mordercy naukowcami. Niezwykłe historie leksykografa, ornitologa i matematyka
16 marca 2022, 06:51Niejednokrotnie słyszeliśmy o naukowcach, którzy popełnili przestępstwo. Najsłynniejszy to niewątpliwie Galileusz, który za nieposłuszeństwo wobec Inkwizycji został skazany na areszt domowy. Spędził go zresztą w luksusowych willach i pałacu arcybiskupim. Nie wszyscy uczeni mieli tyle szczęścia. W 2012 roku włoski sąd skazał siedmiu sejsmologów na karę po sześć lat więzienia za to, że zapewniali, iż ludność miasta L'Aquila jest bezpieczna. Tymczasem w wyniku trzęsienia ziemi zginęło ponad 300 osób.
![](/media/lib/570/n-bakteriegrzyby-ff4a86f7100d7f35330e479d8c3cf0c5.jpg)
Grzybice zabijają niemal 4 miliony ludzi rocznie
15 stycznia 2024, 05:49Przed 11 laty naukowcy z Uniwersytetu w Manchesterze szacowali, że grzybice zabijają około 2 milionów ludzi rocznie. Niedawno profesor David W. Denning, współautor tamtych badań, przeprowadził nowe szacunki i stwierdził, że roczna liczba zgonów z powodu grzybic wzrosła do 3,8 miliona. To oznacza, że choroby te odpowiadają za około 6,8% zgonów.
![© Matthew Fanglicencja: Creative Commons](/media/lib/24/1204280471_881595-ac82555d52c69f89f6b1c93a4f52ec08.jpeg)
Same geny to za mało
29 lutego 2008, 10:14Wielu z nas słyszało wielokrotnie o sytuacji, gdy określony wariant genu (zwany allelem) może zwiększać lub zmniejszać ryzyko wystąpienia danej choroby. Wybitne osiągnięcia na tym polu ma m.in. polski naukowiec, prof. Jan Lubiński z Pomorskiej Akademii Medycznej, światowy autorytet w dziedzinie genetyki nowotworów. Okazuje się jednak, że są sytuacje, w których samo stwierdzenie obecności danego allelu nie wystarcza, by dokładnie przewidzieć reakcję organizmu na określone warunki. Naukowcy z Uniwersytetu Chicago oraz firmy Affymetrix odkryli, że nawet posiadacze identycznych alleli mogą wykazywać różną reakcję m.in. na podawanie niektórych leków oraz na pewne rodzaje infekcji.
![Szpik kostny](/media/lib/63/szpik-radioterapia-b251971ef25f86925c4e3a977ea578d5.jpg)
Melanina ochroni szpik przed promieniowaniem
27 kwietnia 2010, 11:16Radioterapia to znany sposób zwalczania nowotworów. Ale podobnie jak inne kuracje, szkodzi on bardzo pacjentowi. Pojawił się jednak sposób, aby przed promieniowaniem ochronić to, co najważniejsze: komórki macierzyste szpiku kostnego.
![](/media/lib/185/n-nietoperz-z-zaba-60319c214a2ac3da94e841511be2ce53.jpg)
Ma wabić partnerki, a przyciąga wroga
24 stycznia 2014, 13:38Samce Engystomops pustulosus nawołują noc w noc z bajorek, by zwabić wybranki serca. Nie mają, niestety, pojęcia, jak bardzo ryzykują. Okazuje się bowiem, że sygnał dźwiękowy wywołuje drobne falki, które rozchodzą się po wodzie. Zwykle są one wykorzystywane przez inne samce do oceny natężenia konkurencji, ale tę samą informację może wychwycić też drapieżnik - nietoperz Trachops cirrhosus. Wtedy płaz staje się dla niego łatwym celem.
![](/media/lib/277/n-ebola-6a5a20b29fffd2a85e0f7361a6c3333f.jpg)
Ludzkie przeciwciała radzą sobie z Ebolą
19 maja 2017, 07:49Po przeanalizowaniu krwi osoby, która przeżyła ostatnią epidemię Eboli naukowcy zidentyfikowali pierwsze ludzkie przeciwciała, które są w stanie zneutralizować wszystkie trzy główne ebolawirusy. Odkrycie może doprowadzić do opracowania pierwszej efektywnej szczepionki o szeroki zastosowaniu przeciwko Eboli.
![](/media/lib/224/n-molecular-psychiatry-426f3af4d0de0f81764fc5cbc0076d1c.jpg)
Wiek subiektywny odzwierciedleniem wieku mózgu?
4 lipca 2018, 11:15Każdy się starzeje, jednak ludzie różnie odczuwają swój wiek. Autorzy najnowszych badań twierdzą, że ten tzw. wiek subiektywny może być odzwierciedleniem starzenia się mózgu.
![](/media/lib/383/n-plastikowesmieci-c944b41afc48362d61e8ac8b62f1725c.jpg)
Plastikowy pył dosłownie zasypuje Ziemię. Jest w najodleglejszych regionach planety
13 czerwca 2020, 05:40Janice Brahney, biogeochemik z Utah State University chciała zbadać, jak wiatr roznosi składniki odżywcze w ekosystemie. Przez przypadek wykazała, jak bardzo zaśmieciliśmy planetę plastikiem. Okazało się, że amerykańskie parki narodowe, a więc obszary szczególnie chronione, oraz odległe niedostępne dzikie tereny są dosłownie zasypywane plastikowym pyłem. Każdego roku spada na nie ponad 1000 ton pyłu z tworzyw sztucznych.
![](/media/lib/466/n-orzeszki-1b327b1edc5fee60b19bb968bb2c58e6.jpg)
Orzeszki ziemne ułatwiają przerzutowanie nowotworów? Chorzy nie powinni jeść ich zbyt dużo
10 sierpnia 2021, 08:12Naukowcy z University of Liverpool zdobyli kolejne dane wskazujące, że częste jedzenie orzeszków ziemnych przez osoby chorujące na nowotwory, może przyczyniać się do rozprzestrzeniania choroby. W ramach swoich najnowszych badań, omówionych na łamach Carcinogenesis, uczeni wykazali, że lektyna orzeszków ziemnych (PNA – Peanut Agglutinin) wchodzi w interakcję ze śródbłonkiem naczyń krwionośnych, w wyniku czego powstają cytokiny.
![](/media/lib/488/n-trzustka-6098713479629f78f393bbbabe38c559.jpg)
Nowa terapia usuwa guza trzustki nawet u 80% modeli mysich
25 października 2022, 06:18Inżynierowie biomedyczni z Duke University zaprezentowali najbardziej skuteczną terapię nowotworu trzustki, jaka kiedykolwiek została pokazana na modelu mysim. Zwykle za sukces uznaje się, gdy guzy nowotworowe przestają rosnąć. Tymczasem nowa terapia doprowadziła do... całkowitego zniknięcia guzów nawet u 80% myszy, w tym guzów uznawanych za najtrudniejsze do leczenia.